Naar inhoud springen

John Boyd Orr

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nobelprijswinnaar  John Boyd Orr
23 september 188025 juni 1971
John Boyd Orr
Geboorteland Schotland
Geboorteplaats Kilmaurs
Overlijdensplaats Edzell
Nobelprijs Vrede
Jaar 1949
Voorganger(s) Quaker Peace and Social Witness
American Friends Service Committee
Opvolger(s) Ralph Bunche

John Boyd Orr, 1e baron Boyd-Orr, (Kilmaurs, 23 september 1880Edzell, 25 juni 1971), van 1935 tot 1949 ook bekend als Sir John Boyd Orr, was een Schots leraar, arts, bioloog en politicus. In 1949 ontving hij de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn werk als eerste directeur-generaal van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN.

John Boyd Orr werd geboren als vierde van zeven kinderen van Robert Clark Orr en Annie Boyd. Orrs vader was onderwezen in politieke, sociologische en metafysische onderwerpen. John ontwikkelde al op jonge leeftijd eveneens een interesse in deze onderwerpen.

Toen John vijf was verhuisde de familie naar West Kilbride vanwege een financiële tegenslag. Hier volgde hij zijn basisschoolopleiding. Op zijn 13e ging John naar de Kilmarnock Academy. Zijn familie liet zijn studie aldaar echter stopzetten toen bleek dat hij te veel tijd doorbracht in het gezelschap van medewerkers uit een groeve, die volgens zijn ouders een slechte invloed op hem hadden. Op zijn 19e kreeg hij een studiebeurs voor de Universiteit van Glasgow, waar hij filosofie studeerde. In Glasgow kwam hij ook voor het eerst in aanraking met armoede onder de bevolking.

Nadat hij een tijdje les had gegeven besloot Orr biologie te gaan studeren. Tevens ging hij voor een diploma in medicijnen. In 1910 studeerde hij af met een Bachelor of Science, in 1912 gevolgd door een Bachelor of Medicine and Surgery.

Onderzoekscarrière

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij het verlaten van de universiteit nam hij een baan als scheepsarts op een handelsschip dat tussen Schotland en West-Afrika voer. Hij nam de baan vooral omdat hij zo snel zijn studieschuld kon afbetalen. Na vier maanden nam hij ontslag. Hij besefte dat een carrière in de medische wereld niets voor hem was. Daarom ging hij werken in E.P. Cathcarts laboratorium. Op 1 april 1914 nam Orr de leiding over een nieuw onderzoeksinstituut in Aberdeen. Dit instituut was een samenwerkingsproject tussen het Schotse college van landbouw en de Universiteit van Aberdeen.

Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, ging Orr in dienst bij het Britse leger. Hij werd tewerkgesteld bij een burgerafdeling van de R.A.M.C.. Hij voerde hier veel veranderingen door op het gebied van hygiëne om zo ziektes te voorkomen.[1] Later in de oorlog werd Orr overgeplaatst naar de Royal Navy, waar hij zich ook kon richten op onderzoek naar voeding en medicijnen.

Begin 1919 keerde Orr terug naar Aberdeen. Hij had plannen voor een uitbreiding van het onderzoeksinstituut in Aberdeen, maar die stuitten op veel problemen. Uiteindelijk stemde de overheid toe de helft van het bedrag dat nodig was voor dit instituut te betalen. De andere helft kreeg Orr van een zakenman genaamd John Quiller Rowett. In 1922 was de uitbreiding klaar, waarna het instituut werd hernoemd tot Rowett Research Institute.

Orr bleef nog lange tijd werken bij dit instituut, maar zette zich vooral in voor het vinden van sponsoren voor het instituut. Zijn onderzoek richtte zich vooral op diervoeding, maar later ook op menselijke voeding. Orr werd mede door zijn onderzoek een actieve lobbyist voor beter eten.

Internationaal en politiek werk

[bewerken | brontekst bewerken]

In april 1945 werd Orr, die inmiddels rector van de Universiteit van Glasgow was geworden, verkozen tot onafhankelijk parlementslid voor de Combined Scottish Universities. In 1946 diende hij zijn ontslag in.

Na de Tweede Wereldoorlog nam Orr ontslag bij het Rowett Instituut. Hij werd lid van de Voedsel- en Landbouworganisatie, alwaar hij zich inzette voor het verbeteren van voedselproducten. Direct bij de oprichting had hij voorgesteld, de FAO om te vormen tot een World Food Board, maar daarvoor was de internationale gemeenschap nog lang niet rijp. Toen hij in 1949 de Nobelprijs won, doneerde hij het hele geldbedrag aan organisaties die zich inzetten voor wereldvrede en een verenigde overheid.

In 1960 werd Orr verkozen tot eerste president van de World Academy of Art and Science.

  • Boyd Orr, John (1905). Scotch Church Crisis: The Full Story of the Modern Phase of the Presbyterian Struggle. John M'Neilage, Glasgow.
  • Boyd Orr, John (1929). Minerals in Pastures and Their Relation to Animal Nutrition. Lewis, Londen.
  • Boyd Orr, John (1934). The National Food Supply and Its Influence on National Health. King, Londen.
  • Boyd Orr, John (1936). Food, Health and Income. Macmillan, Londen.
  • Boyd Orr, John (1937). Nutritional Science and State Planning.in John Boyd Orr et al. (eds). What Science Stands For. Allen & Unwin, Londen.
  • Boyd Orr, John (1942). Fighting for What?. Macmillan, Londen.
  • Boyd Orr, John (1943). Food and the People. Pilot Press, Londen.
  • Boyd Orr, John (1946). A Charter for Health. Allen & Unwin, Londen.
  • Boyd Orr, John (1948). Food: The Foundation of World Unity. National Peace Council, Londen.
  • Boyd Orr, John (1950). International Liaison Committee of Organisations for Peace: A New Strategy of Peace. National Peace Council, Londen.
  • Boyd Orr, John (1957). Feast and famine: The wonderful world of food. Rathbone Books, Londen.69pp
  • Boyd Orr, John (1958). The Wonderful World of Food: The Substance of Life. Garden City Books, Garden City, NY.
  • Boyd Orr, John, David Lubbock (1964). The White Man's Dilemma: Food and the Future, 2nd edition. Allen & Unwin, Londen [1953].124pp
  • Boyd Orr, John (1966). As I recall: the 1880s to the 1960s, with an introduction by Ritchie Calder. MacGibbon & Kee, Londen.
  • Boyd Orr, John, Robert Nelson Beck (1970). Ethical Choice. Free Press, Londen. ISBN 0029020700.444pp
  1. Kay, p. 49
  • Cuthbertson, D P (January 1972). Lord Boyd Orr. British Journal of Nutrition 27 (1): 1. DOI: 10.1079/BJN19720063. Geraadpleegd op 15 augustus 2007. (obituary)
  • Kay, H D (November 1972). John Boyd Orr. Baron Boyd Orr of Brechin Mearns. 1880-1971. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 18: pp43–81 (Royal Society). Geraadpleegd op 8 juni 2007. (obituary)